Achtergronden
Feiten over pesten
Er lopen in onze samenleving ruim 1 miljoen mensen rond die op de een of andere wijze beschadigd zijn door pesten in het onderwijs. Iedere dag komen daar duizenden, vooral jonge mensen, bij.
Ondanks het feit dat leerlingen op school allerhande sociale vaardigheden aangeleerd krijgen, neemt het aantal slachtoffers van ernstig pesten niet af. De intensiteit neemt met sociale media zelfs toe.
Sociale veiligheid is geen bijzaak maar een voorwaarde om te kunnen leren
Naar schatting tussen de 500.000 en 600.000 leerlingen voelen zich dagelijks onveilig op school. Zij leren verre van optimaal. Ze pesten, ze worden gepest, of ze hebben de angst dat ze gepest zullen worden.
Daarnaast is er nog eens een groep van 200.000 leerlingen die zich zorgen maakt over wat er in een groep of klas gebeurt.
Oorzaken van pestgedrag
Pestgedrag is zelden gelegen in de aard van een kind, in de opvoeding, in het gedrag van een leerkracht/docent, of in het klimaat op school. Toch wordt er doorgaans gezocht naar een schuldige. Er moet iemand, of een hele school boeten voor het leed.
Lees meer over het diep gewortelde misverstand over structurele misdragingen en waarom scholen dit met sociale leerprogramma's nooit zullen kunnen stoppen.
Met name de meer structurele misdragen gebeuren grotendeels buiten beeld
Zo'n 80 procent van misdragingen is relatief onschuldig. Die andere 20% is in potentie beschadigend.
Maar hoe weet je als volwassene met welke vorm van pesten je maken hebt als je niet weet wat er werkelijk op en rond school speelt?
Roulerende rekening
Iedereen heeft een zogenaamde roulerende rekening van gerechtigheid. Loop je teveel klappen op, dan voel je je ten diepste gerechtigd om anderen aan te doen wat ook jou is aangedaan.
Zo'n 70% van de leerlingen die betrokken is bij structureel pestgeweld, was zelf hier zelf ooit slachtoffer van - klappen krijgen is klappen geven - .
Zolang we er niet in slagen om dit te doorbreken, zal het probleem zich blijven herhalen.
Waakzame zorg en verbindend leiderschap van volwassenen
Beschadigende vormen van pestgedrag kan je alleen stoppen als ook de sociale veiligheid op een school verhoogd wordt. Dat vraagt om een gezamenlijke aanpak van een team en om een omslag in het denken over oorzaken en oplossingen bij grensoverschrijdend gedrag.
In plaats van leerlingen uit te sluiten, leren scholen om leerlingen, die vaker over de grens gaan, veiligheid te bieden.
